CHAN 2025: Historia ya Mashindano Kuandaliwa kwa Pamoja Kenya, Uganda na Tanzania

Mashindano yajayo ya Ubingwa wa Mataifa ya Afrika (CHAN 2025) yanazidi kuwa tukio la kawaida la michezo. Mpango wa pamoja wa uandaji wa CHAN 2025 kati ya Kenya, Uganda na Tanzania ni hatua ya kihistoria na ya kishujaa kuelekea ushirikiano wa kikanda. Hili litakuwa tukio la kwanza la soka la bara la Afrika kuandaliwa kwa pamoja na mataifa ya Afrika Mashariki, ambapo Kenya, Uganda na Tanzania wataungana rasmi mnamo Agosti 2025.Maandalizi ya mashindano haya yanaendelea kwa kasi kubwa, huku nchi mwenyeji zikiboresha miundombinu yao na kufanya kazi kwa pamoja katika kurahisisha mfumo wa viza kwa ukanda huu.

CAF Yajitolea kwa Uandaji wa Pamoja

Katibu Mkuu wa CAF, Veron Mosengo-Omba, aliongoza mkutano wa mtandaoni ambao ulijumuisha maafisa wa michezo kutoka Kenya, Uganda na Tanzania waliotumia fursa hiyo kuonyesha utayari wao. Mkutano huo ulizidi lengo lake la kiutawala, kwani ulikuwa na maana ya ishara muhimu.Tukio hilo lilianzisha mtazamo mpya kwa mataifa ya Afrika katika kuandaa na kushiriki kwenye mashindano makubwa ya michezo kwa ushirikiano wa karibu na mshikamano wa kikanda.

Katibu Mkuu wa CAF, Veron Mosengo-Omba, alitangaza kuwa shirikisho hilo linaunga mkono kikamilifu juhudi za Kenya, Uganda na Tanzania kuhakikisha matokeo ya kipekee kutokana na ombi lao la kihistoria la kuandaa mashindano kwa pamoja.

Shirikisho la Soka Barani Afrika (CAF) limesisitiza umuhimu wa haraka wa kuthibitisha maeneo ya mashindano ili timu za ukaguzi ziweze kuanza maandalizi ya viwanja na miundombinu mingine kwa wakati.

Maamuzi Muhimu Yanasubiri Kukamilishwa

Mkutano wa hivi karibuni wa mawaziri kutoka nchi shiriki ulikuwa na lengo kuu la kuamua maeneo yatakayofanyika sherehe za ufunguzi na kufunga mashindano, pamoja na mechi za mtoano za nafasi ya kwanza, ya pili na ya tatu.Mechi hizi, ambazo zinatarajiwa kuvutia mashabiki wengi zaidi na watazamaji wa runinga, zinahitaji mipango na kipaumbele kwani ndizo zitakazoamua mafanikio ya jumla ya mashindano haya.

Mtazamo wa Uwekezaji Kamili wa Kenya

Waziri wa Vijana, Uchumi wa Ubunifu na Michezo, Mheshimiwa Salim Mvurya, amethibitisha kujitolea kwa Kenya katika maandalizi ya mashindano ya CHAN.

“Kulingana na taarifa rasmi, nchi tayari imelipia haki za kuandaa mashindano ya CHAN,” alisema. Vifaa vilivyotengwa kwa ajili ya matumizi ya mashindano haya vinakidhi viwango vyote vinavyohitajika na viko tayari kushughulikia mahitaji makubwa ya kiutendaji ya mashindano haya ya kimataifa.

Mkakati wa maandalizi wa Kenya unahusisha ushirikiano kati ya mashirika mbalimbali ya serikali. Kamati ya Maandalizi ya Kitaifa (LOC) inajumuisha idara mbalimbali za serikali, ikiwemo usafiri na miundombinu pamoja na utalii. Muundo wa uandaji wa droo ya CHAN mwaka huu umetumika kama msingi wa maandalizi ya tukio hili kubwa.

Uganda Yasisitiza Umoja

Waziri wa Nchi anayeshughulikia Michezo wa Uganda, Mheshimiwa Peter Ogwang, alisema kutoka Kampala:

“Dhamira yetu inazidi uboreshaji wa miundombinu pekee. Mataifa ya Afrika Mashariki yamefikia wakati wa kuonyesha umoja wao kupitia dhamira ya pamoja ya mafanikio ya kikanda.”

Uganda imetenga rasilimali kwa ajili ya kukarabati viwanja vya michezo na vituo vya mazoezi kama sehemu ya mkakati wake wa pande mbili wa kukuza ligi za soka za ndani pamoja na programu za kukuza vipaji vya vijana.

Tanzania Yaunga Mkono Hisia za Umoja

Naibu Waziri wa Utamaduni, Sanaa na Michezo wa Tanzania, Mheshimiwa Hamisi Mwinjuma, alitoa ujumbe kuhusu roho ya mshikamano wa kikanda:

“Sisi ni waandishi wenza na waandaji wenza tunaoiandika upya historia ya soka la Afrika.”

Serikali ya Tanzania imeandaa mipango inayojumuisha uboreshaji wa usalama viwanjani, miundombinu bora ya usafiri kuelekea viwanjani, pamoja na mkakati wa kimawasiliano wa kuitangaza soka ya Afrika Mashariki katika kipindi chote cha mashindano.

Viza ya PAMOJA: Mabadiliko ya Kipekee

Pendekezo jipya la viza lijulikanalo kama Viza ya PAMOJA ni hatua ya kusisimua na ya kiubunifu. Viza hii maalum, inayotokana na neno la Kiswahili “Pamoja” linalomaanisha

“kwa pamoja,” imelenga kuruhusu mashabiki, timu na maafisa kusafiri bila vikwazo kati ya nchi tatu wenyeji katika kipindi chote cha mashindano.

Iwapo Viza ya PAMOJA itaidhinishwa, itazalisha manufaa makuu matatu:

• Kurahisisha mipango ya usafiri
• Kuongeza utalii wa kikanda
• Kuweka mfano kwa maandalizi ya pamoja ya mashindano yajayo

Viza hii itafanya kazi sawa na Viza ya Schengen ya Ulaya kwa kuanzisha kibali kimoja cha usafiri kinachoruhusu mtu kusafiri kati ya nchi mbalimbali.

Maendeleo ya Miundombinu Kote Afrika Mashariki

Kila nchi inayoshiriki kuandaa mashindano imejitolea rasilimali za kifedha kubwa kuboresha miundombinu ya michezo na usafiri.

Kenya

• Viwanja vya Nairobi na Eldoret viko katika hatua za ukaguzi wa mwisho.
• Mtandao wa usafiri wa mijini unaboreshwa ili kuimarisha uwezo wake wa kushughulikia ongezeko la idadi ya magari.
• Hoteli zilizopo karibu na maeneo ya mashindano zinakarabatiwa na kupatiwa vyeti vya usalama kama sehemu ya mchakato.

Uganda

• Stadium ya Mandela ya Taifa inafikia hatua ya kukamilika baada ya kazi kubwa ya ukarabati.
• Serikali imefanya maboresho ya barabara katika maeneo ya michezo ili kuongeza upatikanaji.
• Zaidi ya 1,000 ya wahitimu wanapatiwa mafunzo na Kamati ya Maandalizi ya Kitaifa (LOC).

Tanzania

• Dar es Salaam na Arusha ni miji muhimu katika mipango ya uandaji wa Tanzania.
• Uwekezaji unajumuisha taa za viwanja na vifaa vya utangazaji.
• Mikondo ya reli mipya inajaribiwa kwa usafiri wa mashabiki kati ya miji.

Kukuza Uchumi wa Mitaa

Kanda hii itapata manufaa makubwa kiuchumi kwa sababu CHAN 2025 itavutia mashabiki wengi kutoka maeneo mbalimbali. Sekta ya utalii pamoja na huduma za malazi na mitandao ya usafiri zipo tayari kunufaika na ukuaji wa biashara unaotarajiwa.

Wachumi wanapendekeza kuwa:

• Booking za hoteli zinaweza kuongezeka hadi asilimia 45%
• Wauzaji wa chakula na bidhaa za kienyeji wanatarajia mapato yao kuongezeka mara mbili katika kipindi hiki
• Sekta za ajira katika utumishi wa mashindano na huduma za malazi zitashuhudia ongezeko la muda mfupi la idadi ya ajira.

Ulinzi na Usalama: Kipaumbele cha Kikanda

CAF imesisitiza umuhimu wa hatua za usalama zilizounganishwa. Nchi zinazoshiriki uandaji wa mashindano kwa sasa zinafanya kazi kwa pamoja kuandaa mbinu za usalama za umoja, zinazojumuisha:

• Uratibu wa uchunguzi mipakani
• Mipango ya pamoja ya kukabiliana na dharura
• Hatua za kudhibiti umati viwanjani

Mkakati wa usalama unafuata mtindo sawa na ule uliofungwa wakati wa Kombe la Dunia la FIFA la 2010 huko Afrika Kusini, lakini kwa kiwango kidogo.

Uangazaji wa Vyombo vya Habari na Ushirikiano wa Mashabiki

Waandaaji wanapanga:

• Mkataba wa matangazo ya TV ya kikanda kuonyesha mechi zote
• Programu za simu za kudhibiti tiketi, usafiri, na taarifa za moja kwa moja
• Eneo la mashabiki katika miji mikuu ya nchi tatu

Hatua hizi zimedhamiria kuboresha kuridhika kwa mashabiki na kufanya mashindano kuwa karibu zaidi na umma.

CHAN 2025: Zaidi ya Mashindano Tu

CHAN kwa kawaida imejikita kwenye wachezaji wa Afrika, lakini CHAN 2025 inatarajiwa kuwa tukio kubwa la kitamaduni. Mbali na soka, kuna mipango ya:

• Tamasha za muziki za Pan-Afrika
• Maonyesho ya sanaa ya kikanda
• Programu za kubadilishana tamaduni kwa vijana

Mtazamo huu mpana unaweza kuleta urithi wa kudumu, ambao unaweza kusaidia kuunganisha na kukuza uthamini kati ya mataifa ya Afrika.

Nini Kinachofuata?

Siku 90 zijazo ni muhimu. CAF sasa inasubiri uthibitisho wa mwisho kuhusu maeneo ya mashindano, mipango ya usalama na mipango ya usafiri. Kamati za maandalizi za kitaifa zinahitaji kukutana na muda wa mwisho ili kuepuka matatizo ya dakika za mwisho.

Mkutano mwingine wa uratibu umepangwa na CAF mwezi Julai 2025 ili kukagua maendeleo. Nchi zote tatu zitahitajika kuwasilisha ripoti za hali ya maandalizi yao.

Zaidi ya Kipindi: Athari ya Kweli ya CHAN 2025

CHAN 2025 si tu kuhusu soka, ni kuhusu Afrika Mashariki kuonyesha kile kinachowezekana kupitia ushirikiano. Kenya, Uganda, na Tanzania zinapata fursa ya kuweka kiwango kipya cha ushirikiano wa kikanda, uzoefu wa mashabiki, na maendeleo ya soka.

Mashindano haya yanaendelea kuwa tukio muhimu si tu kwa mchezo, bali pia kwa bara la Afrika, na Viza ya PAMOJA, maboresho ya miundombinu yaliyoelekezwa kwa pamoja, na malengo ya pamoja.